22 Ağustos 2011 Pazartesi

YAPI DENETİMİ


Bir idari fonksiyon olarak denetim, gerçekleşen eylem ile planlananların karşılaştırılması ve sapma halinde sapmaların sebeplerini bulma, bu sebepleri giderme aşamasıdır. Denetim, idarenin evrensel anlam ve kapsamı dahilinde kalmaktadır.

Denetim  içerik varyasyonlarına sahiptir. Bundan dolayı, net bir manası bulunmamaktadır. Kullanıma ve bağlama göre değişen pek çok anlamı vardır. Bir taraftan basitçe soruşturma ve teftişi ifade ederken bir taraftan da idare, komuta, hakimiyet, regülasyon manalarını taşıyabilmektedir. Denetim kavramı neyin denetlendiğine göre değişim göstermekle beraber, en genel manasıyla; “bir çalışmanın nedenlerinin mümkün olduğu kadar planlara uygun olmasını temin etmek maksadıyla standartlar konması, elde edilen neticelerin bu standartlar ile karşılaştırılması ve uygulamaların plandan ayrıldığı noktalarda düzeltme tedbirlerinin kararlaştırılması şeklinde tanımlanır. Kamu yönetim sözlüğünde ise denetim,  “Örgütün beklenen başarı kriterlerine ne ölçüde ulaştığını saptamak amacıyla, bu kriterlerde yapılan işlerin karşılaştırılması”, bir diğer anlam olarak “Yapılan işlemlerin örgütsel maksatlarla, idari kurallara ve hukuka uygunluğunun araştırılması” olarak tanımlanmaktadır.
 
Denetim kavramına yapı denetimi olarak bakıldığı zaman, yapıdaki denetimin bir sonuç denetimi olmadığı anlaşılır. Yapılan veya yapılması gerekli olan denetim, süreç ve önleyici denetimdir. Yapı denetiminde denetim işleminin etkinliği denetlenen çalışmanın düzeltilmesi amacını taşımaktadır. Denetim fonksiyonunun temeli karşılaştırmaya dayanmaktadır. Karşılaştırma, yapılması gereken ile yapılan arasında (kıyaslama) yapılır. Yapılması gereken iş yapının plan, fen, sanat ve sağlık kurallarına uygunluğunun kontrolüdür. Bu sebepten ötürü, etkin bir denetimde planlama aracına dayanılması ön şarttır. Plan doğrultusunda seçilen hedeflerin gerçekleştirilmesi için uğraşılır. Gerçekleşen hal ile gerçekleşmesi amaçlanan neticelerin karşılaştırılması denetim yoluyla yapılır